Wegstrepen dga-schuld: veel haken en ogen
Ben je directeur-grootaandeelhouder (dga) en heb je een rekening-courant schuld aan je B.V.? Heb je gelezen dat het mogelijk zou zijn van die schuld af te komen door deze simpel weg te strepen? Zonder belasting betalen geld naar privé halen, dat lijkt te mooi om waar te zijn! Dat is het meestal ook, maar misschien is het toch goed om deze truc te kennen.
Grote rekening-courantschuld betekent risico
Als je als dga een grote schuld hebt aan je B.V. kan de Belastingdienst stellen dat de B.V. jou dividend heeft uitgekeerd. Dat kan als je te veel hebt geleend en/of onder te soepele voorwaarden. Heel vervelend als de Belastingdienst daar mee komt, want dan moet je 25% ab-heffing betalen en soms ook boete. Bovendien kan het belastingheffing over pensioen- en lijfrentevoorzieningen tot gevolg hebben.
Hoe werkt het wegstreep-idee?
De bedenkers van het wegstrepen gaan een stapje verder dan de Belastingdienst: hun idee is dat de dga en de B.V. zelf zeggen dat er dividend is uitgekeerd. Dat er bij nader inzien toch geen sprake was van een lening maar van een schijnlening omdat ze allebei wisten dat het geld nooit terugbetaald zou kunnen worden. En omdat dat allemaal al een tijd geleden is gebeurd kan de Belastingdienst niet meer navorderen. Dus kan de schuld volgens hen worden weggestreept.
Maar of het ook echt zo werkt? De Belastingdienst zal natuurlijk alles uit de kast halen om dat wegstrepen tegen te gaan! Hieronder beschrijf ik wat zoal tegen wegstrepen kan worden ingebracht.
Schijnlening?
Belangrijk is allereerst of eigenlijk wel sprake is van een schijnlening. Hier speelt een erg subtiel verschil, namelijk het verschil tussen een schijnlening en een onzakelijke lening.
Indien een vennootschap aan haar aandeelhouder een lening verstrekt waarvan aannemelijk is dat deze niet kan of zal worden afgelost, is sprake van een schijnlening. Als de lening naar verwachting wel zal worden afgelost, maar er worden onzakelijke condities gehanteerd, dan is sprake van een onzakelijke lening.
Het wegstrepen werkt als er sprake is van een schijnlening, maar niet als de lening onzakelijk is.
Navorderen (on)mogelijk?
De navorderingstermijn is vijf jaar plus de termijn van het uitstel voor de aangifte. Als de navorderingstermijn is verstreken kan de Belastingdienst niet navorderen. Het zal echter niet altijd heel duidelijk zijn wanneer de lening een schijnlening is geworden. Immers, een rekening-courantschuld wordt meestal in de loop van de jaren opgebouwd. Dat betekent dat je niet weet of je buiten de navorderingstermijn zit.
Als naast die oude opnames recent nog geld is opgenomen in rekening-courant zal die recente opname als dividenduitkering worden aangemerkt. Dat kan vrij gemakkelijk als nog geen definitieve aanslag is opgelegd voor het betreffende jaar.
Voor jaren waarvoor al wel definitieve aanslagen zijn opgelegd maar de navorderingstermijn nog niet is verstreken zal de Belastingdienst willen navorderen. Dan speelt de vraag of er een zogenaamd nieuw feit is. De Belastingdienst zal stellen dat ze mocht vertrouwen op de aangiftes van destijds. De bedenkers van het wegstreep-idee vinden dat er geen nieuw feit is: de Belastingdienst had destijds nader onderzoek moeten doen. Voor beide standpunten is jurisprudentie.
De Belastingdienst kan echter ook stellen dat de dga te kwader trouw is omdat hij destijds ook al moet hebben geweten dat hij de lening nooit zou kunnen terug betalen, maar dat bewust niet heeft gemeld. Als de dga te kwader trouw is, heeft de Belastingdienst geen nieuw feit nodig en kan ze binnen de navorderingstermijn altijd navorderen.
Pensioen- of lijfrentevoorzieningen
Indien de B.V. een pensioen- of lijfrentevoorziening heeft, is wegstrepen risicovol. Indien namelijk dividend wordt uitgekeerd, terwijl daarna niet voldoende vermogen in de B.V. overblijft, kan de Belastingdienst het standpunt innemen stellen dat de voorziening vrij moet vallen omdat het pensioen op het moment van de dividenduitkering is prijsgegeven. Dat leidt tot belastingheffing van 72% over de waarde van de pensioenvoorziening.
Andere haken en ogen
Als je nu stelt dat eerder sprake was van een schijnlening, dan heb je eerder klaarblijkelijk onjuiste aangiftes ingediend. Dit kan leiden tot het opleggen van boetes. Zelfs toepassing van het strafrecht is mogelijk. Verder kan je je afvragen of je wegstrepen ethisch aanvaardbaar is, immers je handelt in strijd met eerder genomen standpunten, dat komt onbetrouwbaar over.
Maar… kan het?
Als je geen pensioen-of lijfrentevoorziening op de balans hebt staan maar wel een oude rekening-courantschuld (buiten de navorderingstermijn) die daarna niet verder is opgelopen door opnames zou het wegstreep-idee een kans van slagen kunnen hebben. De Belastingdienst zal echter alles uit de kast halen. Dus of het echt wat oplevert?
In andere gevallen is wegstrepen een risicovolle exercitie. Dan is mijn advies: niet aan beginnen! Misschien kan je het wel ter verdediging gebruiken als de Belastingdienst stelt dat sprake is van een dividenduitkering.